NIROM
Het is Pinksteren 1941, met op zondag 1 juni de eerste Pinksterdag en – inderdaad- op maandag 2 juni de tweede. Wat zendt de Nederlandsch-Indische Radio Omroep uit?

Ja, dat vroeg ik me af.
Er is van de NIROM helemaal niet zoveel bewaard gebleven als we zouden willen. Stemmen uit en over Indië, over cultuur, sport en over de actualiteit, en daarover viel in 1941 best het een en ander te zeggen.
Dat je denkt: alleen al voor het nieuws kan de NIROM 24 uur per dag en 7 dagen per week uitzenden.
Maar zo zat dat niet.

NIROM-bode

De maand ervoor, in mei 1941, had de omroep een onderzoek gehouden onder de 50.000 abonnee’s van de NIROM-bode. De Indische Courant publiceerde de uitslag en uitte meteen kritiek op het geringe aantal reacties: slechts 14.966 antwoorden kwamen. En dat, schreef de krant nog: “terwijl het aantal verplichte aansluitingen bij de Nirom meer dan 100.000 bedraagt.”
Hoe en wie en wat kostte dat?
Het staat er niet bij.
Uit de inhoudelijke kritiek blijkt dat de Indische Courant vond dat de NIROM een beschavende taak had met de radio-uitzendingen:

Ons tot enkele algemeene opmerkingen bepalend, valt er op te wijzen, dat het laag bij de grondsche amusement als Wie of wat is dat? en De bonte hond veel belangstelling vinden!
Hoe willekeurig en niet de minste houvast biedend de uitspraak van een dergelijke enquête is, met een onvoldoende deelname blijkt b.v. uit het lage percentage dat Beb Vuyk haalde.
Met de veroordeeling over Hawaiian en Jazz-muziek uitgesproken kunnen we echter instemmen.
Verder leidt het resultaat tot de conclusie, dat de Niromleiding nog heel wat kan doen om den smaak van de luisteraars op hooger peil te brengen; dat er zeer veel aan ontbreekt, bewijst juist dit programmaonderzoek, en hoezeer de Nirom totdusver is tekort geschoten!

Ja, beschaving, daar is toujours een blijvend tekort aan. Nu ook weer.
Maar op het einde van het bestaan, toen de Jap al in Indië was, toen bleek de NIROM een baken van morele kracht en inspiratie. Nog een week werd er uitgezonden, met het Wilhelmus erbij. Drie omroepmedewerkers werden hiervoor geëxecuteerd, lees ik. Hun namen: J.P.J.W. Kusters, N. van der Hoogte en V. Kudding.
https://nl.wikipedia.org/wiki/NIROM

We gaan naar juni 1941. Hieronder volgt het programma voor Pinksteren. Ach, wat had ik graag meegeluisterd. Was alles maar bewaard gebleven, we begrijpen niet altijd hoe belangrijk het gewone en alledaagse is. Maar dat is het wel. Schrijf dus op wat u nog weet- voor degenen die na ons komen. Ik help u graag.

Radio-programma’s
ZATERDAG
NIROM

Batavia I 121 M.
(Wereldomroep 19.45—20.45 op 15.48 M.)

6.01 Luchtige grammofoonmuziek —
6.15 Muzikale gymnastiekles —
6.30 Nieuwsberichten —
6.15 Vervolg luchtige grammofoonmuziek —
7.01 Licht concert —
7.30 Nieuwsberichten (herhaling) —
7.40 Vervolg licht concert —
8.00 Sluiting —
11.01 Potpourri’s —
11.10 Serieuze soli —
12.00 Eventueele mededeelingen van het D.V.O. of Matinee- Ememble —
1240 Vocale klanken —
12.50 Robert Pikler en zijn Orkest (societeitsrelat) —
13,20 Nieuwsberichten —
13.30 Allerlei —
14-20 Nieuwsberichten (herhaling) —
14.30 Sluiting.

17.01 Programma-overzicht —
17.03 Gevarieerd concert —
17.10 Overzicht en ooggetuigeverslag van den Java Kampioenschapwedstrijden —
18.15 Serieus concert —
19.00 Nieuwsberichten —
19.20 Hawaïan Syncopators —
19.45 Wetenschappelijke causerie: Het vaste Lichaam —
2p.00 „De Troubadours” —
20.45 „De Bonte Hondt” —
21.00 „The Navy’s Here!” (vroolijke potpourri) —
21.15 Hollandsche en Engelsche klanken —
22.01 Nieuwsberichten —
22.10 Dansmuziek —
22.45 Varia —
23.15 Dansmuziek —
24.00 Sluiting.

B. R. V.
Batavia I 157.89 M. en Batavia II 61.66 M.

6.04 Gramofoonmuziek —
6.30 Nieuwsberichten (Nirom-relay) —
6.45 Luchtige klanken —
7.30 Nieuwsberichten (herhaling) —
7.40 Gevarieerde klanken —
9.00 Orkestmuziek —
9.30 Vocale klanken —
10.00 Instrumentale klanken —
10.30 Opera aria’s —
11.10 Albert Sandler-trio —
11.30 The Andrews Sisters —
11.45 Accordeonsoli —
12.00 Eventueele mededeellngen van het D.V.O. of viool-soli —
1242 Pianomuziek —
13.00 Concert door Omroep-Ensemble
13.20 Nieuwsberichten (Niromrelay) —
13.30 Vervolg concert
14.00 Gevarieerde muziek —
14:20 Nieuwsberichten (herhaling) —
14.30 Vervolg gevarieerde muziek —
15.00 Sluiting.
17.04 Gevarieerde klanken —
1740 Eventueele mededeellngen van het D.V.O. of vervolg gevarieerde klanken —
18.30 Vioolconcert —
19.00 Orkestmuziek —
20.00 Zang op 61.66 M. :
18.30-19.00 Verzoekjes,
19.00- 19.20 Nieuwsberichten (Nirom-relay),
19.20— 20.30 Vervolg verzoekjes —
20.30 Vervolg verzoekjes —
22.00 Nieuwsberichten (Nirom-relay) —
22.05 Vervolg verzoekjes —
21.00 Sluiting.

P. M. Y. (BANDOENG)
58.31 M., 90.36 M.

6.01 Gramofoonmuziek —
6.30 Nieuwsberichten (Nirom-relay) —
6.40 Vervolg gramofoonmuziek —
7.30 Nieuwsberichten (herhaling) —
7.40 Vervolg gramofoonmuziek —
9.00 Stemmingsmuziek —
10.00 Serieus concert —
11.00 Lichte muziek —
11.30 Dansmuziek —
12.00 Eventueele mededeelingen van het D.V.O. of vroolijke liedjes —
12.30 Gevarieerd concert —
13.20 Nieuwsberichten (Nirom-relay) —
1340 Vervolg concert —
14.20 Nieuwsberichten (herhaling) —
14.30 Sluiting.
16.31 Gramofoonmuziek —
17.00 Gevarieerde muziek —
18.00 Debussy-werken —
18.20 Pransche zang —
18.40 P.M.Y.-show —
19.00 Nieuwsberichten (Nirom-relay); op 90 M.;
Genremuziek —
19.25 Zondagsgedachten (Ikros); op 90 M.: Lichte muziek — 19.40 Gramofoonmuziek — 20.00 Amusementsmuziek (verzoekjes) — 24.00 Dansmuziek — 1.00 Sluiting.

P. P. R. K.

Bandoeng II 192. Batavia II 157. Priok II 41.5 M.

6.02 Soendasche gamelanmuziek door “Banowati” —
640 Persberichten —
6.45 Vervolg „Banowati” —
7.15 Persberichten (herhaling) —
7.30 Sluiting —
12.03 Moderne Chineesche liederen —
12.30 Populair concert door Radio-Orkest —
13.15 Persberichten —
13.30 Vervolg Radio-Orkest —
14.15 Persberichten (herhaling) —
14.30 Sluiting.
17.01 Programma-overzicht —
17.04 Yang Kim-orkest „Yeh Yu Li TsiShell” —
18.13 Adzan —
18.17 Maleisch Orkest “Soengai Moesi” —
19.10 Munahassasche liederen —
19.30 Persberichten —
20.00 Taptoe —
20.05 Gramofoonmuziek —
20.20 Causerie over L.B.D. —
20.50 Wajang Golek: “Toeranggadjati” —
5.45 Sluiting.

ZONDAG

NIROM Batavia I 121 M. »
Wereldomroep 19.45—20.45 op 15.48 M

6.01 Luchtige gramofoonmuziek —
7.01 Nieuwsberichten —
7.15 Licht concert —
7.30 Licht populair concert —
08.00 Kerkdienst Kinderkerk (Nicro); op Oost- en Midden-Java-zenders: Kerkdienst Heilig Hart-kerk: Hoogmis —
8.45 Serieus concert —
9.30 Kerkdienst Ger. kerk. Nassaukerk (V.P.R.O.);

op Oost- en MWden-Java-zenders: Kerkdienst Ger. kerk, Pregolan (Nicro) —
11.01 Nieuwsberichten (herhaling) —
11.10 Melodisten-sextet —
11.40 Tenor en sopraan —
12.00 Eventueele mededeellngen van het D.V.O. of Omroep- Orkest —
12.30 Allerlei —
13.00 Pittige klanken —
13.15 Een woord van hart tot hart —
13.18 Volksliederen —
13.20 Nieuwsberichten —
13.30 Robert Pikler en zijn Orkest (socleteit-relay) —
14.00 Vlctor Sllvester en zijn Orkest — 14J20 Nieuwsberichten (herhaling) —
14.30 Sluiting.
16.46 Bijbelvertelllng voor kinderen —
17.01 Programma-overzicht —
17.03 Gevarieerd concert —
17.10 Overzicht en ooggetuigeverslag van den N.I.V.U.-stedenvoetbalwedstrijd —
18.15 Orchestre Napolitain —
18.30 Concert door Omroep-Orkest —
19.00 Vocale klanken —
19.20 Vervolg Omroep-Orkest —
19.55 Een Christelijk woord voer ernstige tijden —
20.00 Nieuwsberichten —
20.10 Boris Lensky en De Groot-trio —
20.30 Concert — 21.00
Oratorium „The Messiah” (Engelsche versie); om ± 22.00 onderbroken voor Nieuwsberichten —
2340 Sluiting.

B. R. V. Batavia I 157.89 M. en Batavia II 61.66,M.

6.55 Gramofoonmuziek —
7.01 Nieuwsberichten (Nirom-relay) —
7.15 Luchtige klanken —
7.30 Serieus concert —
8.00 Orgelconcert —
8.35 Koor —
9.05 Brandenburgsch concert —
9J25 Balletmuziek —
9.55 Opera-aria’s —
10.30 Georges Boulanger en zijn Orkest;

op 61.66 M.: 945— U.oo Kerkdienst Kwitangkerk (Nicro) —

11.10 Nieuwsberichten (herhaling) —
11.10 Cowboyliedjes —
1140 Cinema-orgelsoli— ;
1140 Hollandsche zang —
12.00 Eventueele mededeellngen van het D.V.O. of. gevarieerde orkestklanken.—
1240 Piano-recital
13.05 Fransche liedjes —
1340 Nieuwsberichten (Nirom-relay) —
1340 Gevarieerde klanken —
14.20 Nieuwsberichten (herhaling) —
14.30 Sluiting.
17.04 Luchtige orkestmuziek —
1740 Eventueele mededeellngen van het D.V.O. of vervolg luchtige orkestmuziek —
18.00 Vioolsoli —
18.45 Piano-muziek —
1940 Spaansche dansmuziek —
1945 Symphonische variaties —
1945 Zang —
20.00 Nieuwsberichten (Nirom-relay) —
20.10 Cinema – orgelsoli —
20.30 Zigeunermuziek;

op 61.66 M.: Sportpraatje —
2040 Vervolg zigeunermuziek —
21.00 Vocale klanken —
21.15 Concert door Omroep-Ensemble (societeitrelay) —
22.00 Nieuwsberichten (Niromrelay) —
22.05 Marschmuziek —
22.15 Dansmuziek —
22.45 Vocale klanken —
23.00 Sluiting.

P. M. Y. (BANDOENG) 5841 AL, 9046 M.

7.01 Nieuwsberichten (Nirom-relay) —
7.15 Gramofoonmuziek —
8.00 Lichte muziek —
8.30 Serieus concert —
9.30 Godsdienstoefening in de Prot. kerk (Nicro);

op 90 M.: Gevarieerde muziek —
11.01 Nieuwsberichten (herhaling) —
11.10 Hollandsche liedjes —
11.40 Fantasieën —
12.00 Eventueele mededeellngen van het D.V.O of gramofoonmuziek —
13.00 Concert —
13.20 Nieuwsberichten (Nirom-relay) —
13.30 Vervolg concert —
1440 Sluiting.
16.31 Gramofoonmuziek —
17.00 Gevarieerde muziek —
1.730 Eventueele mededeellngen van het D.V.O. of Godsdienstoefening (Nicro);

op 90 M.: Kinderverzoekjes —
19.00 Voetbaluitslagen —
19.05 Gramofoonmuziek —
19.20 Klassieke klanken —
1940 Wals potpourri —
20.00 Nieuwsberichten (Nirom-relay);

op 90 M.: Genremuziek —
20.15 Lichte muziek —
20.30 Causerie —
21.00 Radio-cabaret —
21.30 Concert —
22.30 VroolUke muziek —’
23.00 Sluiting.

P. P. R. K. Bandoeng II 192, Batavia II 197, Priok II 41.5 M.

6.02 Ambonsche klanken —
6.30 Nieuwsberichten —
6.45 Bataksche Uederen —
7.30 Kerkdienst (Ocro) —
8.45 Chineesche kineerzang —
9.30 Nieuwsberichten (herhaling) —
9.45 Mondharmonikaband —
10.30 Hawaiianmuziek —
11.00 Soendanesche gamelanmuziek “Sekar Pakoean” —
13.15 Nieuwsberichten —
13.30 Vervolg “Sekar Pakoean” —
14.15 Nieuwsberichten (herhaling) —
14.30 Sluiting.
17.01 Programma-overzicht —
17.04 Soendasche muziek door “Tjinta Pangroengoe” —
18.14 Adzan —
18.18 Vervolg „ Tjinta Pangroengoe” —
19.00 Boekbespreking —
19.30 Nieuwsberichten —
19.45 Beantwoording luisterrapporten —
20.00 Taptoe —
20.05 Nederlandsche taalcursus —
20.50 Concert Minangkabau “Persatoean Minangkabau” —
22.50 Chineesche liedjes —
23.00 Krontjongconcert door Radio-Orkest —
24.00 Sluiting.